Sete catas na orixe da fraseoloxía

Barra de artigos

PDF

Contido principal do artigo

Mª Rosario Soto Arias
IES Eusebio da Guarda. A Coruña
España
Carme López Taboada
IES Eusebio da Guarda. A Coruña
España
Vol 2 (2010), Peneira
Recibido: 13-11-2013 Aceptado: 13-11-2013
Copyright Como citar

Resumo

O presente artigo ten como obxectivo fundamental estudar a orixe dun certo número de unidades fraseolóxicas da lingua galega. Primeiramente selecciónanse como fontes ou núcleos temáticos aqueles que nacen da experiencia, da observación directa da realidade a través dos sentidos: a terra e a paisaxe; os animais, sobre todo os domésticos que axudan ao home galego, e os seus atributos; o funcionamento do propio corpo, etc., para logo pasar a considerar tamén como fontes estruturas socio-culturais máis abstractas, como son o pensamento mítico, o folclore e o pensamento relixioso. Un principio metodolóxico manexado no estudo é a comparación con linguas e culturas próximas, tales como o castelán e o portugués. Finalmente, unha das conclusións básicas que se derivan deste traballo é a constatación de que a fraseoloxía, especialmente se se enfocan aquelas expresións portadoras de valor léxico, reflicte dalgunha maneira a cosmovisión do pobo que a xerou.

Palabras chave

fraseoloxía, unidades fraseolóxicas, fontes da fraseoloxía

Detalles do artigo

Citas

Adrião, José Maria (1931): “Retalhos de um adagiário”, Revista Lusitana 29, 107-158.

Agúndez García, José Luis (1999): Cuentos populares vallisoletanos en la tradición oral y en la literatura. Valladolid: Castilla.

Alemán, Mateo (1992 [1599]): Primera parte de Guzmán de Alfarache. Madrid: Cátedra.

Alonso, Eliseo (1987): Gamelas y marineros. Pontevedra: Diputación Provincial.

Álvarez Gil, Antonio (2002): Naufragios. Sevilla: Algaida.

Amores García, Monserrat (1997): Catálogo de cuentos folclóricos reelaborados por escritores del siglo XIX. Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas.

Asensio García, Javier (2004): Cuentos riojanos de tradición oral. Logroño: Los Libros del Rayo.

Asimov, Isaac (1985): Guía de la Biblia, 2 vols. Barcelona: Laia.

Avalle-Arce, Juan Bautista (1970): El Inca Garcilaso en sus “Comentarios”. Madrid: Gredos.

Barbeito Lorenzo, Mª Dolores (2005): “Frases feitas do concello das Neves”, Cadernos de Fraseoloxía Galega 7, 293-301.

Blanco Amor, Eduardo (1972): Xente ao lonxe. Vigo: Galaxia.

Braga, Teófilo (1883/2002): Contos Tradicionais do Povo Português, 2 vols. Lisboa: Publicaçoes Dom Quixote.

Camarena, Julio / Maxime Chevalier (1995): Catálogo Tipológico del cuento folklórico español. Madrid: Gredos

Carré Alvarellos, Leandro (1928-31): Diccionario Galego-Castelán. A Cruña: Lar. Citado pola edición en A. Santamarina (ed.) (2003).

Carré Alvarellos, Lois (1968): Contos populares da Galiza. Porto: Museu de Etnografia e História. Junta Distrital do Porto.

Castro, Rosalía de (1863/1982): Poesías. Vigo: Ed. do Patronato.

Castro, Rosalía de (1867/2006): El caballero de las botas azules (edición a cargo de Celia Mª Armas García). Santiago de Compostela: Sotelo Blanco.

Consiglieri Pedroso (1910/19996): Contos populares portugueses. Lisboa: Vega.

Crespo Pozo, José Santiago (1982): Nueva contribución a un vocabulario castellano-gallego con indicación de fuentes e inclusión del gallego literario (galáico-portugués), tomo III. Sada-A Coruña: Castro.

Curros Enríquez, Manuel (1977): Aires da miña terra e outros poemas. Vigo: Castrelos.

Fingoy, Centro de Estudos (1972): Contos populares da provincia de Lugo. Vigo: Galaxia.

Grimm, Jacob / Wilhelm Grimm (1812-1857/1985): Cuentos de niños y del hogar I. Madrid: Anaya.

Harguindey, H. / Maruxa Barrio (1994): Antoloxía do conto popular galego. Vigo: Galaxia.

Horozco, Sebastián de (1570-1579/1994): Libro de los proverbios glosados (edición a cargo de Jack Weiner). Kassel: Reichenberger.

Ibáñez Fernández, José (1956): Diccionario Galego da Rima e Galego-Castelán. Madrid. Citado pola edición en A. Santamarina (2003).

Iribarren, José María (1994): El porqué de los dichos. Pamplona: Gobierno de Navarra.

Lamela Villaravid, Carme / Miruca Parga Valiña (1998): A cultura popular de tradición oral nos centros da terceira idade. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega.

López Taboada, Carme / Mª Rosario Soto Arias (1995): Así falan os galegos. Fraseoloxía da lingua galega. A Coruña: Galinova.

López Taboada, Carme / Mª Rosario Soto Arias (2008): Dicionario de Fraseoloxía Galega. Vigo: Xerais.

Noia Campos, Mª Camino (2003): Contos galegos de tradición oral. Vigo: Nigra Trea.

Pérez Galdós, Benito (1885-1887/1993): Fortunata y Jacinta. Madrid: Turner.

Rielo Carballo, Nicanor (1976): Escolma de Carballedo. Vigo: Castrelos.

Riquer, Martín de (1962): Miguel de Cervantes. Obras completas 1. Don Quijote de la mancha. Barcelona: Planeta.

Risco, Vicente (1962): Historia de Galiza I (dirección a cargo de Ramón Otero Pedrayo). Buenos Aires: Nós.

Rodríguez González, Eladio (1958-1961): Diccionario Enciclopédico Gallego-Castellano. Vigo: Galaxia.

Saco y Arce, Juan Antonio (1987): Literatura popular de Galicia. Ourense: Diputación Provincial.

Santamarina Fernández, Antón (ed.) (2003): Diccionario de diccionarios. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza.

Simões, Guilherme Augusto (1993): Dicionário de expressões populares portuguesas. Lisboa: Dom Quixote.

Soto Arias, Mª Rosario / Luis González García (2002): “Brancaflor en Galicia”, en X. A. Fernández Roca / Mª J. Martínez López (coords.), Vir Bonus Docendi Peritus. Homenaxe a José Pérez Riesco. A Coruña: Universidade da Coruña.

TILG = Antón Santamarina (dir.) (2003): Tesouro Informatizado da Lingua Galega. Santiago de Compostela: USC (base de datos electrónica en URL: http://www.ti.usc.es/TILG)

Vázquez Saco, Francisco (2003): Refraneiro galego e outros materiais de tradición oral (edición a cargo de Josefa Beloso Gómez, Patricia Buján Otero, Xesús Ferro Ruibal e Carme Paz Roca). Santiago de Compostela: Xunta de Galicia (Cadernos de fraseoloxía galega 5).

Ventín Durán, José Augusto (2007): Fraseoloxía de Moscoso e outros materiais de tradición oral. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia (Cadernos de Fraseoloxía Galega, anexo 1).