Estudos de Lingüística Galega https://revistas.usc.gal/index.php/elg <p><em>Estudos de Lingüística Galega </em>é unha revista universitaria de publicación anual e temática centrada nos estudos de lingüística das linguas románicas, de xeito especial nas investigacións sobre a lingua galega. De acordo con este propósito, na revista publícanse artigos de investigación orixinais sobre investigación lingüística das variedades románicas (sección <em>Pescuda</em>) e comentarios críticos de publicacións que atangan ó ámbito da revista (sección <em>Recensións</em>)</p> <p><em>Estudos de Lingüística Galega</em> conta co&nbsp;<a href="https://calidadrevistas.fecyt.es/listado-revistas/37?field_anyo_value%5Bvalue%5D%5Byear%5D=2019"><strong>selo de calidade da FECYT </strong></a>(2022; cuartil C3) e aparece indexada en Scopus, ERIH PLUS, ESCI, CSA Linguistics and Language Behavior Abstracts, Linguistic Bibliography, MLA (Modern Language Association), REDALYC, DOAJ, Open Access Digital Library, ISOC, ULRICH, DIALNET, CiteFactor, Cabell's Directory, <a href="http://www.redib.org/">REDIB</a> etc. A ANEP (Agencia Nacional de Evaluación y Prospectiva), CARHUS+ 2018 e CIRC (Clasificación integrada de revistas científicas) categorízana como revista A, o Qualis Periodicos do sistema CAPES como A2 e en MIAR ten un ICDS de 9,6 (2020).</p> <p>As linguas do portal web de<em> Estudos de Lingüística Galega </em>son o galego e o inglés; as linguas de publicación son galego, portugués, catalán, español, francés, inglés e italiano.</p> <p><span class="aCOpRe">ISSN 1889-2566<br></span>ISSN-e&nbsp;1989-578X</p> gl-ES <p>Ao publicar en <em>Estudos de Lingüística Galega</em>, o/o autor/a-os/os autores/as cede/n todos os dereitos de explotación do seu artigo (incluíndo distribución, comunicación pública, reprodución e transformación) á Universidade de Santiago de Compostela, que, coas condicións e limitacións dispostas pola lexislación en materia de propiedade intelectual, é a titular do copyright e, por tanto, de todos os dereitos patrimoniais expresados, retendo o/o autor/a-os/os autores/as todos os dereitos morais que por lei lle corresponde/n (art. 14 <a href="https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-1996-8930">TRLPI</a>).</p> <p>Sen prexuízo do anterior, e agás indicación contraria, todos os contidos distribúense en acceso aberto baixo unha licenza internacional Creative Commons BY-NC-ND 4.0. Calquera forma de reprodución, distribución, comunicación pública ou transformación desta obra non incluída na licenza Creative Commons BY-NC-ND 4.0 só pode ser realizada coa autorización expresa do titular do copyright, non sendo excepción prevista pola lei. Pode acceder Vde. ao texto completo da licenza nesta ligazón: <a class="x_moz-txt-link-freetext" href="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.gl" target="_blank" rel="noopener">https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.gl</a></p> <p class="x_MsoNormal">&nbsp;</p> elgilg@usc.es (Estudos de Lingüística Galega) sepinter@usc.es (USC. Servizo de Publicacións e Intercambio Científico) Thu, 21 Dec 2023 16:50:54 +0100 OJS 3.1.2.4 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 Sobre o uso de orações gerundivas adnominais em português https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8668 <p>Neste artigo, é feita uma avaliação do uso das orações gerundivas adnominais em português, com observação e discussão de restrições distribucionais, predominantemente de natureza semântica. O foco é a variedade padrão do português europeu contemporâneo, ainda que seja também tido em conta, de forma marginal, o português brasileiro. São usados sistematicamente <em>corpora </em>eletrónicos de texto jornalístico para avaliar (e quantificar) o uso das orações em causa, que tem sido frequentemente condenado em instrumentos de normalização linguística conservadores. Conclui-se que o uso de gerúndios adnominais está muito generalizado com certos grupos de verbos (e.g. <em>envolvendo</em>, <em>aparentando, contendo</em>), mas esse uso não se generalizou a todos os verbos, mesmo dentro de grupos de algum modo afins, apreciando-se restrições e fenómenos de instabilidade típicos da mudança linguística. São ainda discutidas diferenças semânticas e sintáticas curiosas entre as orações gerundivas adnominais – quer restritivas quer apositivas – e aquelas de que elas são mais próximas: as orações relativas (restritivas e apositivas).</p> Telmo Móia Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela http://www.usc.es/revistas/index.php/elg/about/submissions#copyrightNotice https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8668 Thu, 23 Feb 2023 09:52:13 +0100 O discurso referido directo no contexto do cambio de código https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/9259 <p>Neste artigo analízase o uso de citas referidas directas en galego en discursos realizados en lingua española. Tomamos como base empírica as entrevistas dirixidas recollidas no corpus ESLORA, as cales son clasificadas en tres grupos: 1) presenza de citas directas en español; 2) presenza de citas directas en español e/ou galego; 3) ausencia de citas directas. A seguir, reflexionamos sobre a función sociolingüística dos casos recollidos no grupo número 2. Seguindo a formulación teórica de Celso Álvarez Cáccamo (1987, 1998, 2000), conectamos esta análise coas diferencias entre o cambio de código, que implica a apertura dun proceso de recontextualización do código comunicativo por parte do falante, e a alternancia de linguas, que carece del. A alternancia de linguas prodúcese en contextos bilingües cando un falante introduce termos, expresións ou formas dunha lingua A nun discurso proferido nunha lingua B, sen que exista dito proceso de recontextualización. Argumentamos que as citas referidas directas en galego, en discursos construídos en español como lingua principal, deben ser codificadas como fenómenos asociados ao cambio de código: a introdución deste tipo de citas directas é o resultado dunha negociación discursiva que deriva na recontextualización do código comunicativo, isto é, no cambio dunha lingua A a unha lingua B. Consideramos que este cambio está determinado polas estruturas sociais dos falantes. Na nosa investigación aplicamos unha metodoloxía cuantitativa na análise das ocorrencias recollidas no corpus, e unha perspectiva cualitativa na interpretación da motivación lingüística dos informantes.</p> Lois Xacobe Atanes Barciela Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/elg/about/submissions https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/9259 Thu, 21 Dec 2023 16:49:27 +0100 Avaliación da implementación do galego estándar mediante o sistema educativo https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8814 <p>Recoñecéndomos o sistema educativo como un dos principais axentes de difusión do estándar, achamos pertinente un estudo que nos permita avaliar o éxito na implementación desta variedade de recente configuración. O presente traballo ofrece unha perspectiva, xeral e comparada en función da lingua inicial e da relación coa variedade estándar do galego, dos estudantes que remataron a Educación Secundaria Obrigatoria. Neste documento preséntanse e analízanse os resultados dunha investigación de corte cuantitativo na que interrogamos unha mostra do alumnado de segundo de bacharelato durante o ano académico 2021/2022. Nas conclusións observaremos como este segmento de poboación lexitima e acepta a variedade normativa sen que isto implique a asunción dos principios da ideoloxía do estándar: a valorización das variedades vernáculas do alumnado prevalece sobre a vontade de converxencia cara ao estándar. Tamén veremos como as persoas que aprenderon a falar en galego, a priori usuarios do galego popular ou tradicional, valóranse mellor a si mesmos como falantes e dominan a norma en maior medida que o resto dos grupos.</p> Xabier Benavides da Vila Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/elg/about/submissions https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8814 Thu, 31 Aug 2023 11:01:03 +0200 Metafonia e inflexão vocálica na história do português. Breve comparação com algumas línguas ibero-românicas https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8587 <p>Tendo em conta os testemunhos que foi possível obter na documentação notarial medieval de uma região centro-litoral portuguesa, tentar-se-á traçar a cronologia de alguns fenómenos de alteração do timbre das vogais tónicas do português (em particular da metafonia e da inflexão vocálica), cujas atestações se têm revelado escassas nos manuais de Fonética histórica, dicionários etimológicos e outro tipo de obras lexicográficas desta língua românica. A pesquisa baseou-se num <em>corpus</em> constituído por 153 documentos notariais autênticos, situados entre os séculos xiii e xvi, oriundos dos fundos do mosteiro de Santa Maria de Alcobaça (IAN-TT, Lisboa, <em>1.ª e 2.ª incorporações</em>), por mim própria transcritos, de acordo com o respeito escrupuloso pelo manuscrito (Carvalho 2017). Assim, é propósito deste estudo fornecer alguns dados que ajudem a esclarecer por que motivo a metafonia e a inflexão vocálica não atingiram de igual modo os mesmos itens lexicais do português, do galego, do asturiano e do castelhano, ao longo do seu devir temporal. Para além de as cronologias nos poderem informar sobre o rumo e o ritmo da mudança, apontam, igualmente, para a importância da existência de um <em>continuum</em> na história das línguas ibero-românicas, acentuando a interdependência de fatores fonológicos, prosódicos, semântico-lexicais, contextuais e discursivos, no processo de difusão em causa.</p> Maria José Carvalho Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/elg/about/submissions https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8587 Mon, 21 Aug 2023 19:34:27 +0200 TermAst: Compilación de léxicos de especialidad del asturiano https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8461 <p>La posible reforma del Estatuto de Autonomía de Asturias ha generado bastante revuelo por la posible inclusión de una cláusula de reconocimiento del asturiano como lengua cooficial de la comunidad autónoma. El objetivo de este estudio es analizar la plataforma TermAst como herramienta de compilación terminológica, pero también como eventual instrumento de apoyo lingüístico institucional, a través del análisis pormenorizado de su base de datos y de los protocolos de gestión y publicación de la misma gracias a una entrevista concedida por el responsable de la plataforma. De esta forma presentaremos los procedimientos de remisión, evaluación, revisión y publicación de las propuestas y expondremos las compilaciones a disposición en formato <em>online</em>. Finalmente, analizaremos las eventuales aplicaciones de la plataforma en función de la normativa lingüística en vigor y el papel que juegan los hablantes del asturiano para la recuperación de léxicos de especialidad en un momento en que la Academia de la Llingua Asturiana busca conformar un léxico normalizado sin demasiado respaldo institucional.</p> Olaya Martínez Sánchez Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela http://www.usc.es/revistas/index.php/elg/about/submissions#copyrightNotice https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8461 Mon, 27 Feb 2023 09:03:27 +0100 Aprendentes espanhóis de Português língua estrangeira: atribuição de género gramatical em palavras sufixadas https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8453 <p>Este estudo visa analisar a atribuição de género gramatical em derivados sufixados do português por aprendentes tardios, nativos de espanhol, a frequentar turmas de diferentes níveis de aprendizagem, de A1 a C2. No inquérito aplicado, foram selecionados nomes de evento, de estado e/ou de propriedade, portadores de sufixos inscritos em classes temáticas marcadas por grande opacidade, como os nomes atemáticos, sufixados em -<em>agem</em>, os de Tema ø ([ɐ̃w̃]), sufixados em <em>-ão</em>, <em>‑ção</em> e <em>-s[z]ão</em> e os de Tema <em>‑e</em> (invariável), sufixados em <em>-ice</em> e <em>-idade</em>. Partindo da análise dos dados empíricos, registou‑se, em termos globais, uma diminuição considerável de desvios à medida que os aprendentes progridem na aprendizagem do português, já que no segmento dos informantes dos níveis C1-C2, os valores de desvios apurados foram residuais. Verificou-se ainda, e sobretudo nos níveis iniciais e intermédios, uma elevada incidência de desvios nos nomes femininos sufixados em <em>-agem </em>que estará correlacionada com o facto de o cognato espanhol <em>-aje</em> originar nomes de género masculino. Assim, esta assimetria traduz-se, especialmente em fases iniciais da aprendizagem, por efeitos de transferência linguística no desempenho destes aprendentes. Além disso, os elevados índices de desvios apurados entre os nomes sufixados em <em>‑ice</em> e também entre os itens sufixados em <em>-ão</em> são reveladores de que o grau de representatividade e de opacidade do sufixo no <em>input</em> condicionam a atribuição de valores de género aos nomes.</p> Tânia Santos Ferreira, Graça Rio-Torto Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela http://www.usc.es/revistas/index.php/elg/about/submissions#copyrightNotice https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/8453 Mon, 06 Mar 2023 12:17:09 +0100 Kato, Mary A., Martins, Ana Maria & Nunes, Jairo. 2023. "The Syntax of Portuguese". Cambridge: Cambridge University Press [507 pp.]. ISBN: 978-0521860611.https://doi.org/10.1017/9780511842931 https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/9378 Vítor Míguez Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/elg/about/submissions https://revistas.usc.gal/index.php/elg/article/view/9378 Fri, 10 Nov 2023 11:55:36 +0100