Número/s en curso

Número/s en curso con artigos finais e totalmente citables

Resultados das terminacións -ANUM, -ANAM, -ANOS e -ANAS en galego

  • Aquilino Santiago Alonso Núñez
Publicado 06-03-2025
O obxectivo desta investigación consiste en describi-los resultados das terminacións -anum, -anam, ‑anos e -anas no concello de Castrelo do Val, na comarca verinesa, no conxunto do galego e no continuum dialectal galego-portugués. Os datos proceden do Atlas Lingüístico Galego (ALGa), do Atlas Lingüístico de la Península Ibérica (ALPI) e do traballo de Rodríguez Lorenzo (NEnq 2022) e doutras investigacións, entre as que se inclúe unha pescuda de campo propia. Para a variación na longa duración das terminacións citadas, usáronse datos toponímicos e exemplos de textos do pasado. O cambio fundamental consistiu en simplifica-la sílaba complexa, especialmente nas verbas plurais (‑auns). As mudanzas producidas levaron a que o galego común sexa o centrooriental, o cal conserva formas específicas (con nasalidade imperceptible, que non se grafa) para masculino e feminino e para os seus plurais. O sistema occidental anula a diferenza xenérica dos elementos medievais no singular e no plural ó perde-lo glide do ditongo das palabras masculinas ou ó resultar este imperceptible. Isto fai que se aparte máis das formas medievais có sistema centrooriental, aínda que non tanto como algunhas variedades portuguesas dialectais. O sistema centrooriental e o occidental son o resultado da converxencia que se foi producindo entre territorios veciños con continuidade de poboamento nun tempo grande, que permitiu elimina-la variación neles (-aun / -au / -án). Entre os dous sistemas citados hai unha área híbrida con variedade de resultados. Nela vanse impondo as formas centroorientais. No territorio non occidental hai illas conservadoras con -án e con [ã], e lugares innovadores con -ou.

Zoónimos en el Atlas Lingüístico de El Bierzo: variación semántico-motivacional

  • Leticia Santín Gallego
Publicado 14-04-2025

El uso de atlas lingüísticos como fuente de datos para el estudio variacional del léxico ha resultado ser de gran relevancia. El objetivo principal de este trabajo es analizar ocho zoónimos (libélula, mariquita, luciérnaga, mariposa, culebra, renacuajo, comadreja y lechuza) recogidos en el Atlas Lingüístico de El Bierzo (ALBi) desde un punto de vista formal, geolingüístico y motivacional, con la intención de estudiar el grado de variación de cada concepto, las características de las denominaciones y cuáles son las motivaciones que llevan a la creación de las distintas formas designativas de los ocho conceptos escogidos. En primer lugar, los resultados del estudio muestran un elevado grado de variación, y, en segundo lugar, que las motivaciones de creación de las formas son de carácter metafórico (de acuerdo con los postulados cognitivistas) y sociocultural (con relación a creencias populares de la comunidad de habla analizada). Además, también se dan variaciones por causas fonéticas.