Contido principal do artigo

Irene Santos Raña
Instituto da Lingua Galega - Universidade de Santiago de Compostela
España
Biografía
2018: Número especial, Pescuda, páxinas 61-79
DOI https://doi.org/10.15304/elg.ve1.3686
Recibido: 27-10-2016 Aceptado: 07-06-2017 Publicado: 09-02-2018
Copyright Como citar

Resumo

Esta investigación ten como obxectivo analizar a posición dos clíticos en construcións con máis dunha forma verbal en textos do galego moderno. Algúns traballos previos mostraron que a variable tempo ten unha función importante no cambio que se vén producindo na lingua galega nestas construcións, especialmente na comparación da lingua medieval coa moderna. No caso deste traballo, a análise céntrase na revisión de textos de tres períodos cronolóxicos: 1875-1900, 1900-1925 e 1975-2000. Os datos utilizados obtivéronse do corpus de textos escritos do Tesouro Informatizado da Lingua Galega. Na análise dos datos contémplanse, por unha parte, a colocación do clítico e o tipo complexo e, por outra parte, a variable extralingüística tempo. As conclusións indican que encontramos variación entre os distintos complexos verbais, mais non temos datos que permitan testemuñar un cambio lingüístico na colocación dos clíticos nas estruturas e nos períodos analizados.

Citado por

Detalles do artigo

Citas

ALA = Academia de la Llingua Asturiana (2001 [1998]): Gramática de la llingua asturiana. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana.

Álvarez, Rosario (1980): O pronome persoal galego, 2 vols. Tese de doutoramento inédita. Universidade de Santiago de Compostela.

Álvarez, Rosario (1996): “Posición do pronome átono en construccións de infinitivo e xerundio”, Verba 23, 11-35. http://hdl.handle.net/10347/3264 [17/02/2017].

Álvarez, Rosario (1997): “A posición do pronome átono en construcción de infinitivo e xerundio en galego antigo”, Actas do XII Encontro da Associação Portuguesa de Lingüística. Vol. II. Lingüística histórica. História da lingüística. Lisboa: Associãçao Portuguesa de Linguística, 7-29.

Álvarez, Rosario / Xosé Xove (2002): Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia.

Davies, Mark (1998): “The evolution of Spanish clitic climbing: A corpus-based approach”, Studia Neophilologica 69: 2, 261-253. http://dx.doi.org/10.1080/00393279708588211.

D’Andrés Díaz, Andrés (1993): Allugamientu de los pronomes átonos col verbu n’asturianu. Uviéu: Departamento de Filoloxía Española. Series Minor.

Fernández Rei, Elisa (2005): “A dirección de clitización fonolóxica no galego actual”, en Ana Isabel Boullón Agrelo / Xosé Luís Couceiro Pérez / Francisco Fernández Rei (eds.), As tebras alumeadas. Estudos filolóxicos ofrecidos en homenaxe a Ramón Lorenzo. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 335-345.

Fernández Salgado, Benigno / Henrique Monteagudo (1995): “Do galego literario ó galego común. O proceso de estandarización na época contemporánea”, en Henrique Monteagudo (ed.), Estudios de sociolingüística galega. Sobre a norma do galego culto. Vigo: Galaxia, 99-176.

Ferreiro, Manuel (1999 [1995]): Gramática histórica galega I. Fonética e Morfosintaxe. Santiago de Compostela: Laiovento.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2006): Gramática da lingua Galega, vol. II Morfosintaxe. Vigo: Edicións A Nosa Terra.

Haspelmath, Martin (2000): “Periphrasis”, en Booij Geert / Christian Lehmann / Joachim Mugdan (eds.), Morphologie / Morphology. Ein internationales Handbuch zur Flexion und Wortbildung / An international handbook on inflection and word formation, vol. I. Berlin / Boston: De Gruyter Mouton, 654-664.

Martins, Ana Maria (2011): “Clíticos na história do portugués à luz do teatro vicentino”, Estudos de lingüística galega 3, 83-109. http://dx.doi.org/10.3309/1989-578X-11-5.

Meier, Harri (1976): “Problemas de gramática gallega (III)”, Verba 3, 45-52. http://hdl.handle.net/10347/3019 [20/02/2017].

Myhill, John (1988): “The gramaticalization of auxiliaries: Spanish clitic climbing”, en Shelley Axmaker / Annie Jaisser / Helen Singmaster (eds.), Proceedings of the Fourteenth Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society, 352-363. http://journals.linguisticsociety.org/proceedings/index.php/BLS/article/viewFile/1792/1564 [15/02/2017].

Nunes, Carla da Silva (2009): Um estudo sociolingüístico sobre a ordem dos clíticos en complexos verbais no PB e no PE. Dissertação de Mestrado, Universidade Federal do Rio de Janeiro. http://www.letras.ufrj.br/posverna/mestrado/NunesCDS.pdf [13/02/2017].

Nunes, Carla da Silva (2015): “Estudo diacrônico da colocação pronominal em complexos verbais na escritado PB e do PE (séculos XIX e XX)”, Labor Histórico 1 (2), 148-166. http://dx.doi.org/10.17074/lh.v1i2.192.

Nunes, Carla da Silva / Silvia Rodrigues Vieira (2013): “A colocação pronominal em complexos verbais na escrita de jornais brasileiros e europeus nos séculos XIX e XX”, Working papers em linguística, 13 (2), 85-99. http://dx.doi.org/10.5007/1984-8420.2013v14n2p85. https://periodicos.ufsc.br/index.php/workingpapers/article/viewFile/1984-8420.2013v14n2p85/26364 [25/10/2016].

Ogando, Victoria (1980): “A colocación do pronome átono en relación co verbo no galego-portugués medieval”, Verba 7, 251-282. http://hdl.handle.net/10347/4842 [20/02/2017].

Peterson, Márcia Saldanha / Silvia Rodrigues Vieira (2012): “A ordem dos clíticos pronominais em complexos verbais: as normas de uso em cartas de leitor”, Fórum lingüístico 9 (1), 57-67. http://dx.doi.org/10.5007/1984-8412.2012v9n1p57.

Raposo, Eduardo Buzaglo Paiva et al. (org.) (2013): Gramática do português, 2 vols. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.

RAE = Real Academia Española y Asociación de Academias de la Lengua Española (2009): Nueva gramática de la lengua española. Morfología y sintaxis, 2 vols. Madrid: Espasa.

Rojo, Guillermo (1974). Perífrases verbales en el gallego actual. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela (Anexo 2 de Verba). http://gramatica.usc.es/~grojo/Publicaciones/Perifrasis_verbales_gallego.pdf [20/02/2017].

Sobriño Pérez, Mª dos Anxos (2001): “Análise comparativa da posición dos clíticos en galego e asturiano”, en Xosé Luís Regueira / Alexandre Veiga (eds.), Da gramática ó diccionario. Estudios de lingüística galega. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela (Anexo 2 de Verba), 265-277.

Spaulding, Robert K. (1927): “Puedo hacerlo versus Lo puedo hacer and similar cases”, en Hispania, 10 (5), 343-348. http://dx.doi.org/10.2307/331528.

TILG = Santamarina, Antón (coord.): Tesouro informatizado da lingua galega. Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega (http://ilg.usc.es/TILG/).

Troya Déniz, Magnolia (2003): “La posición de los pronombres personales átonos en combinación con las perífrasis verbales en América y España”, en Francisco Moreno Fernández et al. (coords.), Lengua, variación y contexto. Estudios dedicados a Humberto López Morales, vol. 2. Madrid: Arco Libros, 875-894.

Vieira, Silvia Rodrigues (2008): “O complexo comportamento da ordem dos clíticos em complexos verbais”, en Anais do CELSUL 2008. http://www.leffa.pro.br/tela4/Textos/Textos/Anais/CELSUL_VIII/complexo_c