Main Article Content

Sabela Labraña
Universitat de Barcelona
Spain
Vol 3 (2011), Pescuda
Submitted: 14-05-2012 Accepted: 15-05-2012 Published: 15-05-2012
Copyright How to Cite

Abstract

In this article the problematical situation of Galician society and language is approached in terms of the complexity paradigm. For centuries the shift from Galician to Spanish has led to social fragmentation, which threatens to divide society if it continues. Many initiatives, analyses and proposals have attempted to address the issue from various perspectives including sociolinguistics, but no solutions have been found for Galicia’s language problem. The sociolinguistic situationin Galicia may call for a new approach in order to interpret it in an innovative way: “The change of perspective produces a shift in the perception of reality which changes reality itself, therefore determining the change of the whole situation and the reactions towards it” (Nardone and Watzlawick 1995:38). Previous discussions have worked with a causal-linear approach adopted from the Newtonian-Cartesian paradigm within which both monolingualist and bilingualist proposals can be placed. Now we have a complexity paradigm at our disposal that allows us to explore other approaches to the situation. Complexity is one of the main features of current societies, systems and subsystems in which elements (individuals and organizations) interact as a network and hence are mutually interdependent. An overview of this paradigm could prove a useful tool in our quest for alternative solutions to the difficult linguistic situation in present-day Galicia.

Article Details

References

Álvarez Cáccamo, Celso (1994): “Da biolingüística à ecolingüística: um cambio de paradigma necessário”, A Trabe de Ouro 18, 55-62.

Aracil, Lluís V. (1982): Papers de sociolingüística. Barcelona: La Magrana.

Bastardas, Albert (1996): Ecologia de les llengües. Medi, contactes i dinàmica sociolingüística. Barcelona: Proa.

Bastardas, Albert (2009): “Vint-i-cinc anys de política i planificació lingüístiquess”, Revista de Llengua i Dret 51, 125-132

Blanche-Benveniste, Claire et al. (1997): Eurom4. Méthode d’enseignement simultané des langues romanes. Florence: La Nuova Italia.

Baztarrika, Patxi (2009): Babel o barbarie. Una política lingüística legítima y eficaz para la convivencia. Zarautz: Alberdania.

Bohm, David / David Peat (1998). Ciencia, orden y creatividad. Las raíces creativas de la ciencia y la vida. Barcelona: Kairós.

Boix, Emili / Xavier Vila (1998): Sociolingüística de la llengua catalana. Barcelona: Ariel.

Capra, Fritjof (2003): Las conexiones ocultas. Barcelona: Anagrama.

Capra, Fritjof (1998): La trama de la vida. Barcelona: Anagrama.

Castells, Manuel (2009): “Informacionalismo, redes y sociedad red: una propuesta teórica”, La sociedad red: una visión global. Madrid: Alianza Editorial, 27-75.

Ceberio, Marcelo / Paul Watzlawick (1998): La construcción del universo. Barcelona: Herder.

Comellas, Pere: “Ecologia lingüística”, Treballs de Sociolingüística Catalana 21 (no prelo)

Dobao, Antón (2008): “Os modelos orais nos medios de comunicación”, en Elisa Fernández Rei / Xosé Luís Regueira (eds.), Perspectivas sobre a oralidade. Santiago de Compostela: ILG/CCG, 219-234.

Fernández, Mauro (2009): “Diagnose: evolución da situación sociolingüística en Galicia nos últimos anos”. Seminario sobre lingua, sociedade e política en Galicia. Org. Consello da Cultura Galega. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 1/12/2009 [intervención inédita].

Freixeiro, Xosé Ramón (1997): Lingua galega: normalidade e conflito. Santiago: Laiovento.

García Negro, Pilar (1991): O galego e as leis. Aproximación sociolingüística. Vilaboa: Edicións do Cumio.

González, Manuel (dir.) (2008): Mapa Sociolingüístico de Galicia 2004: Usos lingüísticos en Galicia, vol. 2. A Coruña: Real Academia Galega.

Haugen, Einar (1972): The ecology of language. Stanford, Cal.: University Press.

Heisenberg, Werner (1976): La imagen de la naturaleza en la física actual. Barcelona: Ariel.

Heylighen, Francis (2008): “Five questions on complexity”, en Carlos Gershenson (ed.), Complexity: 5 questions. Copenhagen: Automatic Press/VIP, 65-76.

Junyent, M. Carme (2008): “Immigració i diversitat lingüística”, en Belen Uranga / Maider Maraña (eds.), El futuro de las lenguas. Diversidad frente a uniformidad. Madrid: Catarata.

Kunh, Thomas S. (2006): La estructura de las revoluciones científicas. México: Fondo de Cultura Económica.

Labraña, Sabela (1999): “Galego e gheada. Prexuízos, normalización e vangarda”, en Homenatge a Jesús Tuson. Barcelona: Empúries, 182-198.

Labraña, Sabela et al. (2009): EuroComRom As sete peneiras. Saber ler axiña todas as linguas románicas. Aachen: Shaker Verlag.

Lorenzo, Anxo (2005): “Planificación lingüística de baixa intensidade”, Cadernos de Lingua 27, 37-59.

Lorenzo, Anxo (2009): “A sociolingüística de Galicia”, en Henrique Monteagudo (coord.), Sociedades plurilingües: da identidade á diversidade. Santiago: Consello da Cultura Galega, 147-174.

Mariño, Ramón (1998): Historia da lingua galega. Santiago: Sotelo Blanco.

Massip, Àngels (2008): “Llengua, identitat i cultura: de la cognició a la societat”, en Àngels Massip (coord.), Llengua i Identat. Barcelona: UBe, 15-27.

Maturana, Humberto / Francisco Varela (1999): El árbol del conocimiento. Las bases biológicas del conocimiento humano. Madrid: Debate.

Maturana, Humberto (2009): La realidad:¿objetiva o construída? Fundamentos biológicos de la realidad (I). Barcelona: Anthropos.

Monteagudo, Henrique (1999): Historia social da lingua galega. Vigo: Galaxia.

Monteagudo, Henrique (2009): “O mapa sociolingüístico”. I Simposio Internacional Ecolingua. Org. Instituto Galego de Estudos Europeos e Autonómicos (IGEA) [intervención gravada en vídeo]. Vigo: IGEA, 17/12/2009 [consulta: 01/07/2010] .

Morin, Edgar (2007): Introducción al pensamiento complejo. Barcelona: Gedisa.

Nardone, Giorgio / Paul Watzlawick (1995): El arte del cambio. Barcelona: Herder.

Pennycook, Alastair (2001): Critical Applied Linguistics. A Critical Introduction. Mahwah, New Jersey / Londres: Lawrence Erlbaum.

Prigogine, Ilya / Isabelle Stengers (2002): La nueva alianza. Metamorfosis de la ciencia. Madrid: Alianza Editorial.

Real Academia Galega (2005): Mapa Sociolingüístico de Galicia, vol 2, Usos lingüísticos en Galicia. A Coruña: RAG.

Recalde, Montserrat (1995): “Unha aproximación ás actitudes e prexuízos cara á gheada (dos alumnos de 2º de BUP de catro centros galegos)”, Cadernos de lingua 12, 5-31.

Regueira, Xosé Luís (2006): “Política y lengua en Galicia: la ‘normalización’ de la lengua gallega”, en Mónica Castillo / Johannes Kabatek (eds.), Las lenguas de España. Política Lingüística, sociología del lenguaje e ideología desde la Transición a la actualidad. Madrid: Iberoamericana / Frankfurt am Main: Vervuert, 61-93.

Regueiro Tenreiro, M. (1999): Modelo harmónico de relación lingüística. Estudio en Galicia. A Coruña:3catorceeuroEdiciones.

Rei-Doval, Gabriel (2009): “A sociolingüística de Galicia”, en Henrique Monteagudo (coord.), Sociedades plurilingües: da identidade á diversidade. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 175-187.

Sanmartín, Goretti (2009): Nos camiños do entusiasmo. Vigo: Xerais.

Sarille, Xosé Manuel (2007): A impostura e a desorientación na normalización lingüística. Santiago de Compostela: Candeia Editora.

Sistac, Ramon (2009): “La lenta agonia del dialecte”, en M. Carme Junyent (ed.), Transferències. La manifestació dels processos extralingüístics en les llengües del món. Vic: Eumo, 107-117.

Solé, Ricard (2009): Redes complejas. Del genoma a internet. Barcelona: Tusquets.

Suay, Ferran / Gemma Sanginés (2010): Sortir de l’armari lingüístic. Barcelona: Angle editorial.

Wagensberg, Jorge (2007): Ideas sobre la complejidad del mundo. Barcelona: Tusquets.