O infinitivo (conxugado) galego e portugués e as súas correspondencias en español

Barra de artigos

PDF

Contido principal do artigo

Ignacio Vázquez Diéguez
Universitat de Barcelona
España
Vol 4 (2012), Pescuda
Recibido: 17-09-2012 Aceptado: 17-09-2012
Copyright Como citar

Resumo

Ofrécese nestas páxinas un estudo comparativo entre o galego, o portugués e o español sobre o uso do infinitivo. Galego e portugués posúen unha variante conxugada deste tempo, inexistente en español, e será tratada con particular atención. A base do estudo será a diacronía que marca, en gran medida, o uso actual. A subordinación é o campo de acción do infinitivo conxugado e cada caso particular será exemplificado con pasaxes extraídas de diferentes corpus on-line consolidados. Verase o uso canónico esperable en galego e portugués e as variantes reais de tales usos, así como as solucións (traducións convenientes) do español perante o infinitivo flexionado. Aínda que a intención primeira é dar apoio aos estudantes, a pescuda pretende afastarse da sistematización clásica dada ao infinitivo conxugado nas gramáticas e quere propor principios funcionais –as estruturas sintácticas– (e non só estilísticos) no emprego dese tempo verbal.

Palabras chave

Infinitivo, diacronía, sintaxe, galego, portugués, español

Detalles do artigo

Citas

Abuín Soto, Manuel (1971): “El castellano hablado en las Rías Bajas gallegas”, Archivum. Revista de la Facultad de Filosofía y Letras XXI, 171-206.

Álvarez, Rosario / Xosé Xove (2002): Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia.

Cunha, Celso / Lindley Cintra (1984): Nova gramática do português contempoâneo. Edições João Sá da Costa: Lisboa.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (1999): “Sobre os usos do infinitivo flexionado e do futuro de subxuntivo no galego moderno”, en Rosario Álvarez / Dolores Vilavedra (coords.), Cinguidos por unha arela común: Homenaxe ó profesor Xesús Alonso Montero, vol. I. Santiago de Compostela: USC, 389-416.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2002): Gramática da lingua galega II Morfosintaxe. Vigo: A Nosa Terra.

García Gondar, Francisco (1978): O infinitivo conxugado en galego. Santiago de Compostela: USC (Anexo 13 de Verba).

Huber, Joseph (1986): Gramática do português antigo. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian (tradución do orixinal alemán: Alportugiesisches Elementarbuch, 1933).

Jansegers, Marlies / Clara Vanderschueren (2010): “El infinitivo flexionado gallego: ¿entre portugués y castellano?”, Revue de Linguistique Romane 74 (295-296), 415-441.

Körner, Karl-Hermann (1988): “Infinitivo flexionado e classificação das línguas”, en Actas do Primeiro Congresso [da] Associação Internacional de Lusitanistas. Poitiers: Universidade de Poitiers, 579-601.

López Martínez, Mª Sol (1991): “A propósito dalgunhas estructuras sintácticas do verbo mandar en galego”, en Mercedes Brea / Francisco Fernández Rei (coords.), Homenaxe ó Profesor Constantino García, vol. I. Santiago de Compostela: USC, 283-291.

Maurer, Theodoro Henrique Jr. (1968): O infinito flexionado português. Estudo histórico-descritivo. São Paulo: Companhia Editora Nacional.

Mattos e Silva, Rosa Virgínia (1994): O português arcaico. Morfologia e sintaxe. São Paulo: Universidade Federal da Bahia / Contexto.

Penas Ibáñez, María Azucena (1996): “El distinto tratamiento del infinitivo en español y portugués”, en Juan M. Carrasco González / Antonio Viudas Camarasa (eds.), Actas del Congreso Internacional Luso-Español de Lengua y Cultura en la Frontera: (Cáceres, 1 al 3 de diciembre de 1994). Cáceres: Universidad de Extremadura, 141-152.

Real Academia Española (2009): Nueva gramática de la lengua española. Madrid: Espasa, 2 vols.

Regueira Fdez. Xosé Luís (2001): “A construcción causativa facer + infinitivo na gramática funcional”, en Xosé Luís Regueira / Alexandre Veiga (eds.), Da gramática ó diccionario: Estudios de lingüística galega. Santiago de Compostela: USC, 209-223 (Anexo 49 de Verba)

Schulte, Kim (2007): Prepositional infinitives in Romance: A usage-based approach to syntactic change. Oxford: Peter Lang (Studies in Historical Linguistics 3).

Scida, Emily (2004): The Inflected Infinitive in Romance Languages. Nueva York: Routledge (Outstanding Dissertations in Linguistics).

Silva, Augusto Soares da (2008): “The Portuguese inflected infinitive and its conceptual basis”, en B. Lewandowska-Tomaszczyk (ed.), Asymmetric Events. Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins, 227-243.

Väänänen, Veikko (2003 [1971, 1ª ed.]): Introducción al latín vulgar. Madrid: Gredos.

Vanderschueren, Clara / Marlies Jansegers (2010): “La vitalidad del infinitivo flexionado gallego”, en Pablo Cano López et al. (eds.), XXXIX Simposio Internacional de la Sociedad Española de Lingüística. Santiago de Compostela: USC (edición en CD-Rom).

Vesterinen, Rainer (2011): A cognitive approach to adverbial subordination in European Portuguese: The Infinitive, the clitic pronoun Se and finite verb forms. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.

Xove Ferreiro, Xosé (2005): “O verbo galego: usos e abusos, descrición e prescrición”, en Rosario Álvarez / Henrique Monteagudo (eds.), Norma lingüística e variación: Unha perspectiva desde o idioma galego. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega, 313-334.


Corpora utilizados:

Galego:

http://www.ti.usc.es/tilg/ (Tesouro Informatizado da Lingua Galega). Universidade de Santiago / Instituto da Lingua Galega.

http://corpus.cirp.es/corga/ (Corpus de referencia do galego actual). Centro Ramón Piñeiro para a investigación en Humanidades.

http://ilg.usc.es/tmilg/index.php (Tesouro Medieval Informatizado da Lingua Galega). Universidade de Santiago / Instituto da Lingua Galega.

Portugués:

http://www.corpusdoportugues.org/ (Corpus do portugués).

Español:

http://www.corpusdelespanol.org/