Modelos matemáticos e substitución lingüística

Resumo

Este artigo consiste nunha resención crítica dunha serie de traballos recentes que procuran modelar, baseándose en cálculos matemáticos, o contacto lingüístico e posibles escenarios de desprazamento lingüístico (language shift), é dicir, o paso do uso dunha lingua a outra, ou de morte de linguas (language death). Presentaremos os modelos de Abrams/Strogatz 2003, de Mira e Paredes 2005 e de Mira/Seoane/Nieto 2011, de Minett/Wang 2007 e de Castelló (2010) e Castelló et alii (2012), con referencia a diferentes situacións de contacto (incluíndo referencias ao contacto galego-castelán). Os modelos e os algoritmos dos que parten son presentados e criticados, diferenciando os graos de sofisticación e adecuación dos diferentes traballos. Identificaranse varios problemas sobre todo nos traballos de Abrams e Strogatz e de Mira e Paredes: problemas de datos, problemas de saltos argumentativos e problemas de simplificacións. Aínda así, e sobre todo con referencia aos modelos máis sofisticados, proponse continuar cunha “espiral heurística” entre modeladores e sociolingüistas para chegar a modelos máis adecuados e a unha comprensión mellor dos mecanismos que actúan no contacto lingüístico.