Contido principal do artigo

Eduardo Corbelle Rico
Universidade de Santiago de Compostela
España
Rafael Crecente Maseda
Universidade de Santiago de Compostela
España
No 4 (2008), Artigos orixinais, páxinas 57-65
DOI https://doi.org/10.15304/rr.id5312
Recibido: 13-07-2018 Publicado: 11-09-2018
Copyright Como citar

Resumo

O abandono da terra agrícola é un tema de plena actualidade en Galicia: existen traballos científicos que confirman a súa existencia, textos legais que falan da “continua perda de superficie agraria útil”, e evidencias visuais para calquera observador atento. Non obstante, o problema atópase pendente de ser cuantificado e ubicado territorialmente, en grande medida porque a insuficiente desagregación espacial dos datos estatísticos dispoñibles sobre coberturas ou usos do solo non permite capturar a súa grande complexidade. Neste traballo achégase unha aproximación cartográfica ó problema tomando como base a escala municipal, dentro dunha das comarcas máis dinámicas do sector agrario galego, e cunha perspectiva temporal a medio prazo. Os resultados confirman a diminución da superficie agrícola da comarca, pero destaca o feito de que esa diminución se concentrou exclusivamente nunha parte dos concellos que a integran, mentres que o resto se mantiveron nos niveis de 1956 ou incluso os incrementaron. Deste resultado conclúese a necesidade de territorializar as políticas concebidas para combatir o abandono e as súas consecuencias negativas, de modo que se actúe principalmente nas áreas máis afectadas.
Citado por

Detalles do artigo

Citas

Baldock, D., Beaufoy, G., Brouwer, F. Godeschalk (1996). Farming at the margins: abandonment or redeployment of agricultural land in Europe. Institute for European Environmental Policy, London/The Hague.

Bouhier, A. (2001). Galicia. Ensaio xeográfico de análise e interpretación dun vello complexo agrario. Biblioteca de Clásicos Agrarios Galegos, vol. XVI (trad. do orixinal de 1979), Consellería de Agricultura, Gandería e Política Agroalimentaria (Xunta de Galicia).

Calvo Iglesias, M. S. (2005). Characterization and dynamics of the cultural landscapes in Galicia with GIS and remote sensing tools for planning and management. Application in a Northern area of the province of Lugo. Tese Doutoral. Universidade de Santiago de Compostela.

Cardesín Díaz, J. M. (1987). Política agraria y transformaciones en la agricultura gallega: la zona de colonización de Terra Chá (1954-1973), Agricultura y Sociedad, 44: 243–280.

Corbelle Rico, E., Gil Docampo, M. L., Armesto González, J. Rego Sanmartín, T. (2006). La escala cartográfica de la imagen de satélite. Caso particular de las imágenes Ikonos y Quickbird, Revista de teledetección, 26: 18–23.

Crecente Maseda, R., Fra Paleo, U., Álvarez López, C. (2001). Concentración parcelaria en Galicia. Caracterización e avaliación. Consellería de Agricultura, Gandería e Política Agroalimentaria, Xunta de Galicia, Santiago de Compostela.

DLG (2005). Land abandonment, biodiversity and the CAP. Dienst Landelijk Gebied (Government Service for Land and Water Management of the Netherlands), Utrecht.

EEA (2004). High nature value farmland. Characteristics, trends and policy challenges. European Environment Agency. Report nº 39 (1/2004), Luxembourg.

Fernández García, F., Quirós Linares, F. (1997). El vuelo fotográfico de la ”Serie A’’. Ería, 43: 190–198.

García Arias, A. I., Pérez Fra, M. (2001). Análise e evolución da aplicación en Galicia do programa de axudas á reforestación de terras agrarias (Reg. CEE 2080/92). Revista Galega de Economía, 10, 1: 151–176.

Iglesias Patiño, C. L., López Vizcaíno, M. E., Sánchez Fernández, P. (2000). Dimensionalidade da capacidade económica nas comarcas galegas. Revista Galega de Economía, 9, 2: 67-90.

Instituto Nacional de Estadística (1963). Primer Censo Agrario de España. Año 1962. Resultados provisionales. Segunda parte: datos municipales. INE, Madrid.

Instituto Nacional de Estadística (2008a). Censo Agrario 1989 y 1999, URL: http://www.ine.es.

López Charques, R. (1997). Estudio socioeconómico de Terra Chá. Servizo de publicacións da Deputación Provincial de Lugo.

López Iglesias, E. (1996). Movilidad de la tierra y dinámica de las estructuras agrarias en Galicia. Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación, Secretaría General Técnica, Madrid.

López Iglesias, E. (2000). O sector agrario galego ás portas do século XXI: balance das súas transformacións recentes. Revista Galega de Economía, 9, 1: 167–196.

MacDonald, D., Crabtree, J. R., Wiesinger, G., Dax, T., Stamou, N., Fleury, P., Gutiérrez Lazpita, J., Gibon, A. (2000). Agricultural abandonment in mountain areas of Europe: Environmental consequences and policy response. Journal of Environmental Management 59: 47–69.

Martino, L. Fritz, M. (2008). New insight into land cover and land use in Europe. Land Use/Cover Area frame statistical Survey: Methodology and Tools. Eurostat Report (Statistics in focus) 33/2008.

Millington, J. D., Perry, G. L., Romero Calcerrada, R. (2007). Regression techniques for examining land use/cover change: a case study of a Mediterranean landscape. Ecosystems, 10, 4: 562-578.

Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación (1981-2004). Anuario de Estadística Agraria 1980 (1981), Anuario de Estadística Agraria 1989 (1990), Anuario de Estadística Agroalimentaria 2003 (2004). Madrid.

Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación (2002). Metodología para la elaboración del SIGPAC. Anexo I: Recomendaciones técnicas para la generación de las ortofotos digitales del Sistema de Identificación de Parcelas Agrícolas. Documento técnico interno.

Mottet, A., Ladet, S., Coqué, N., Gibon, A. (2006). Agricultural land-use change and its drivers in mountain landscapes: a case study in the Pyrenees. Agriculture, Ecosystems and Environment, 114, 296-310.

Rico Boquete, E. (1995). Política forestal e repoboacións en Galicia (1941-1971). Servicio de Publicacións e Intercambio Científico, Universidade de Santiago de Compostela.

Strijker, D. (2005). Marginal lands in Europe - causes of decline. Basic and Applied Ecology, 6: 99–106.

Xunta de Galicia (2003). Anuario de Estatística Agraria 2002. Consellería de Agricultura, Santiago de Compostela.

van Doorn, A. M., Bakker, M. M. (2007). The destination of arable land in a marginal agricultural landscape in South Portugal: an exploration of land use determinants. Landscape ecology, 22, 1073-1087.