Contenido principal del artículo

Ana María López-Villuendas
Universidad Complutense de Madrid
España
https://orcid.org/0000-0002-7784-416X
Cristina del Campo
Universidad Complutense de Madrid
España
https://orcid.org/0000-0001-7680-3852
Vol. 31 Núm. 2 (2022): Número Especial. Las eurorregiones en Perspectiva: Viejos problemas y nuevos retos para la cooperación, Artículos, Páginas 1-19
DOI: https://doi.org/10.15304/rge.31.2.8289
Recibido: 26-02-2022 Aceptado: 31-05-2022 Publicado: 23-09-2022
Derechos de autoría Cómo citar

Resumen

La existencia de intensas relaciones de cooperación entre las regiones de Galicia y Norte de Portugal desde principios de la década de 1980 han conducido a la creación de una eurorregión para coordinar acciones conjuntas en busca de su mutuo desarrollo. La cuestión de si la existencia de estas fuertes acciones de cooperación entre regiones transfronterizas contribuye a la reducción de desigualdades entre ambos lados de la frontera y a una convergencia permanece sin esclarecerse. Por ello, el objetivo del presente análisis es contribuir a esta discusión, explorando el fenómeno de convergencia en la Eurorregión Galicia-Norte de Portugal durante el periodo de 1980 a 2019. Los resultados muestran una reducción en dichas desigualdades económicas a lo largo de todo el periodo y una convergencia absoluta al mismo nivel económico, demostrándose que la cooperación entre las regiones de la eurorregión ha conducido a un proceso de cohesión.

Citado por

Detalles del artículo

Referencias

Alegría, T. (2009). Metrópolis transfronteriza. Revisión de la hipótesis y evidencias de Tijuana, México y San Diego, Estados Unidos. Porrúa Miguel Ángel. https://eure.cl/index.php/eure/article/view/1420/520

Barro, R. J., Sala-i-Martin, X., Blanchard, O. J., & Hall, R. E. (1991). Convergence Across States and Regions. Brookings Papers on Economic Activity, 1991(1), 107-182. https://doi.org/10.2307/2534639

Barro, R. J., & Sala-i-Martin, X. (1992). Convergence. Journal of Political Economy, 100 (2), 223-251. https://doi.org/10.1086/261816

Barro, R.J., & Sala-i-Martin, X. (2004). Economic Growth (2nd ed). The MIT Press.

de Boe, P., Grasland, C., & Healy, A. (1999). Spatial integration. Paper presented by the coordinating workgroup 1.4. Study Programme on European Spatial Planning. https://www.bbsr.bund.de/BBSR/EN/publications/ministries/BMVBS/Forschungen/1999_2006/DL_forsch_103_2.pdf?__blob=publicationFile&v=1

Bonin, H., Eichhorst, W., Florman, C., Hansen, M.O., Skiöld, L., Stuhler, J., Tatsiramos, K., Thomasen, H., & Zimmermann, K.F. (2008). Geographic mobility in the European Union: Optimising its social and economic benefits. IZA Research Report (Informe de Informe de investigación, 19). Institute of Labor Economics. IZA http://ftp.iza.org/report_pdfs/iza_report_19.pdf

Butkus, M., Cibulskiene, D., Maciulyte-Sniukiene, A., & Matuzeviciute, K. (2018). What is the evolution of convergence in the EU? Decomposing EU disparities up to NUTS 3 level. Sustainability, 10 (5), 1552. https://doi.org/10.3390/su10051552

Chatterji, M. (1992). Convergence clubs and endogenous growth. Oxford Review of Economic Policy, 8(4), 57-69. https://doi.org/10.1093/oxrep/8.4.57

Comisión Europea (2010). Comunicación de la Comisión al Consejo, al Parlamento Europeo, al Comité Económico y Social Europeo y al Comité de las Regiones. Reafirmación de la libre circulación de trabajadores: derechos y avances importantes. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ES/TXT/PDF/?uri=CELEX:52010DC0373&from=EN

Comisión Europea (2021). Informe de la Comisión al Parlamento Europeo, al Consejo, al Comité Económico y Social Europeo y al Comité de las Regiones. Regiones transfronterizas de la UE: verdaderos laboratorios de la integración europea. https://op.europa.eu/es/publication-detail/-/publication/1c01833b-e480-11eb-895a-01aa75ed71a1/language-es

Cowell, F. (1995). Measuring Inequality. Prentice Hall.

Decoville, A., Durand, F., Sohn, C., & Walther, O. (2013). Comparing Cross-border Metropolitan Integration in Europe: Towards a Functional Typology. Journal of Borderlands Studies, 28(2), 221-237. https://doi.org/10.1080/08865655.2013.854654

Durà, A., Camonita, F., Berzi, M., & Noferini, A. (2018). Euroregions, Excellence and Innovation across EU borders. A Catalogue of Good Practices. Department of Geography, UAB. https://ddd.uab.cat/record/189399.

Durand, F., & Decoville, A. (2020). A multidimensional measurement of the integration between European border regions. Journal of European Integration, 42(2), 163–178. https://doi.org/10.1080/07036337.2019.1657857

Ehlers, N., Buursink, J., & Boekema, F. (2001). Introduction: Binational Cities and their Regions: From Diverging Cases to a Common Research Agenda. GeoJournal, 54(1), 1-5. https://www.jstor.org/stable/41147632

European Regional Database. (2021): GDP PPS per head of population (1980-2019). ARDECO. https://knowledge4policy.ec.europa.eu/territorial/ardeco-online_en

Ezcurra, R., & Rodríguez-Pose, A. (2009). Measuring the regional divide. En Capello, R., Nijkamp, P. (Eds.), Regional Dynamics and Growth: Advances in Regional Economics. (pp. 329-353). Elgar. https://doi.org/10.4337/9781848445987.00026

Faíña, J. A., López-Rodríguez, J., & Varela, L. (2007). La Eurorregión Galicia-Norte de Portugal y las Prioridades de los Fondos Estructurales Europeos en el nuevo Período 2007-13. Revista da Eurorrexión Galicia-Norte de Portugal, (12), 1-24 http://www.fceer.org/bdoc/recursos/023.pdf

García, C. (2014). Equipamientos públicos como elementos de cohesión territorial. Un estudio de caso en las Universidades y redes hospitalarias de Galicia. Administración & ciudadanía: revista da Escola Galega de Administración Pública, 8(2), 25-37. http://hdl.handle.net/2183/15375

Gluschenko, K. (2018). Measuring regional inequality: to weight or not to weight? Spatial Economic Analysis, 13(1), 36-59. https://doi.org/10.1080/17421772.2017.1343491

Gutiérrez, J. A., Naranjo, J. M., Jaraíz, F. J., & Ruiz, E. E. (2015). Estimación de la cohesión social en los municipios españoles tras la implantación de la Alta Velocidad ferroviaria. Boletín De La Asociación De Geógrafos Españoles, (69). https://doi.org/10.21138/bage.1892

Krugman, P. (1991). Increasing returns and economic geography. Journal of Political Economy, 99 (3), 483-499. https://pr.princeton.edu/pictures/g-k/krugman/krugman-increasing_returns_1991.pdf

López-Rodríguez, J., & Faiña, A. (2009). Regional Policy and Convergence in Europe: The Case of Backward Regions. Economics Bulletin, 29(2), 1046-1053. http://www.accessecon.com/pubs/eb/2009/volume29/eb-09-v29-i2-p52.pdf

Lucas, R. (1988). On the Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics, 22(1), 3-42. https://doi.org/10.1016/0304-3932(88)90168-7

Medeiros, E. (2013). Euro – Meso – Macro: The New Regions in Iberian and European Space. Regional Studies, 47(8), 1249-1266. https://doi.org/10.1080/00343404.2011.602336

Pires, I., & Nunes, F. (2018). Labour mobility in the Euroregion Galicia – Norte de Portugal: constraints faced by cross-border commuters. European Planning Studies, 26(2), 376-395. https://doi.org/10.1080/09654313.2017.1404968

Reglamento (CE) 1638/2006 del Parlamento Europeo y del Consejo, de 24 de octubre de 2006, por el que se establecen las disposiciones generales relativas a la creación de un Instrumento Europeo de Vecindad y Asociación. Diario Oficial de la Unión Europea, L310, de 9 de noviembre de 2006. http://data.europa.eu/eli/reg/2006/1638/oj

Romer, P. (1986). Increasing returns and long run growth. Journal of Political Economy, 94 (5), 1002-1037. https://www.jstor.org/stable/1833190

Sande Veiga, D., & Vence Deza, X. (2019). Avaliación do impacto do Programa Fondo Tecnolóxico 2007-2013 en Galicia: resultados, concentración das axudas e fugas de recursos. Revista Galega de Economía, 28(3), 92-114. https://doi.org/10.15304/rge.28.3.5926

Sande Veiga, D., & Vence Deza, X. (2021). Impacto dos Fondos Estruturais para Innovación sobre a innovación empresarial: unha análise a través dos indicadores de empresas participantes no Programa FEDER-Innterconecta de Galicia. Revista Galega de Economía, 30(2), 1-16. https://doi.org/10.15304/rge.30.2.6865

Solow, R. M. (1956). A contribution to the theory of economic growth. The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-94. https://doi.org/10.2307/1884513

de Sousa, L. (2013). Understanding European Cross-border Cooperation: A Framework for Analysis. Journal of European Integration, 35(6), 669–687. https://doi.org/10.1080/07036337.2012.711827.

Theil, H. (1967). Economics and Information Theory. North-Holland.

Topaloglou, L., Kallioras, D., Manetos, P., & Petrakos, G. (2005). A border regions typology in the enlarged European Union. Journal of Borderlands Studies, 20(2), 67-89. https://doi.org/10.1080/08865655.2005.9695644

Viegas, M., & Antunes, M. (2013). Convergence in the Spanish and Portuguese NUTS. regions: An exploratory spatial approach. Intereconomics, 48(1), 59-66. https://doi.org/10.1007/s10272-013-0445-z

Villaverde, J., & Maza, A. (2009). Measurement of regional economic disparities. UNU-CRIS Working Papers W-2009/12. Brujas, Bélgica: United Nations University. https://cris.unu.edu/measurement-regional-economic-disparities