Contenido principal del artículo

Carlos Cayetano Vizcaíno Fernández
Universidade da Coruña
España
https://orcid.org/0000-0003-4753-2189
Vol. 30 (2024), Artículos
DOI: https://doi.org/10.15304/moenia.id9914
Recibido: 09-05-2024 Publicado: 11-04-2025
Derechos de autoría Cómo citar

Resumen

A historiografía dramática galega do período franquista identifica algúns momentos chave ligados ao Centro Lugués de Buenos Aires, como o Teatro Popular Galego promovido por Eduardo Blanco Amor ou a estrea de O casamento do latoneiro de John M. Synge traducida por Ramón de Valenzuela. No entanto, a historia escénica desta entidade e as circunstancias que levaron a representar teatro galego en certos momentos e non noutros aínda non tiñan sido rastreadas. Este traballo presenta tres décadas de historia interna do Centro Lugués en relación á actividade teatral e contextualiza as producións escénicas que acolleu durante ese período focando as circunstancias en que se desenvolveron, os participantes nas mesmas e a existencia ou non de liñas programáticas en relación coa presenza da lingua galega na escena.
Citado por

Detalles del artículo

Referencias

Anónimo (1960): “Teatro Gallego en el Centro Lucense”. Galicia 30/11/1960, 12.

Arealonga, M. V. [= María Victoria Villaverde] (1960): “La Escuela de Teatro del Centro Lucense”. Galicia, 30/10/1960.

Álvarez Ruiz de Ojeda, Victoria (ed.) (1994): Entrevista con Eduardo Blanco-Amor. Vigo: Editorial Nigra.

Aznar Soler, Manuel (1999): “Escena y literatura dramática del exilio republicano español de 1939”. En M. Aznar Soler (ed.): El exilio teatral republicano de 1939. Sant Cugat del Vallés: Associació d’Idees - GEXEL, 11‑53.

Biscainho-Fernandes, Carlos-Caetano (2007): A Escola Dramática Galega na configuración do sistema teatral. Bertamiráns: Laiovento.

Biscainho-Fernandes, Carlos-Caetano & Diego Rivadulla Costa (eds.) (2025): Palcos e(n) ditadura. Perspectivas ibéricas a partir do teatro galego. Oxford, etc.: Peter Lang. No prelo.

Braxe, Lino & Xavier Seoane (1996): Luís Seoane e o Teatro. Sada: Ediciós do Castro.

Campoy García, Comba (2016): O teatro popular de marionetas como medio de comunicación das subalternas. O caso do espectáculo de Barriga Verde na Galiza de postguerra (1939-1960). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela. http://hdl.handle.net/10347/14577.

Celtíbero (1964): “Presentose un drama del autor gallego Lauro Olmo”. Lugo. Voceiro do Centro Lucense de Bos Aires, abril de 1964.

Díaz, Hernán M. (2011): “Instituciones de la colectividad gallega y redes culturales (1930-1960)”. En F. Devoto & R. Villares (eds.): Emigrante dun país soñado: Luis Seoane entre Galicia y la Argentina. Buenos Aires: Biblos / Consello da Cultura Galega, 121-32.

Fernández, Camilo (1995): Eduardo Blanco Amor e o teatro. Barcelona: Servei de Publicacions de la Universitat de Barcelona.

Fernández Santiago, Marcelino (2001): “Asociacionismo gallego en Buenos Aires (1936-1960)”. En X. M. Núñez Seijas (ed.): La Galicia Austral. La inmigración gallega en la Argentina. Buenos Aires: Biblos, 181-201.

Linheira, Jorge (2017): La cultura como reserva india. Treinta y seis años de políticas culturales en Galicia. Madrid: Libros.com.

López, Teresa (2025): “Teatro galego durante o franquismo: o Premio Castelao (1964-1967)”. Estudios Románicos 34, 239‑52. https://doi.org/10.6018/ER.606751.

López Silva, Inmaculada (2007): “Ramón de Valenzuela e o teatro: exilio escénico en Bos Aires”. En X. M. Núñez Seixas e P. Cagiao Vila (eds.): O exilio galego de 1936. Política, sociedade, itinerarios (CD ROM). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 1372-404.

López Silva, Inmaculada (2015): “Galicia y su exilio teatral”. En I. López Silva & E. R. Ruibal (eds.): El teatro gallego en el exilio republicano de 1939. Sevilla: Renacimiento, 15‑32.

López Silva, Inmaculada & Euloxio R. Ruibal (eds.) (2015): El teatro gallego en el exilio republicano de 1939. Sevilla: Renacimiento.

López Silva, Inmaculada & Dolores Vilavedra (2002): Un abrente teatral. As Mostras e o Concurso de Teatro de Ribadavia. Vigo: Galaxia.

Navas Sánchez-Élez, María Victoria (2011): “Ramón de Valenzuela (1914-1980) y María Victoria Villaverde (1922-): un viaje de ida y vuelta”. En C. Mejía Ruiz (dir.): Dos vidas y un exilio. Ramón de Valenzuela y María Victoria Villaverde. Estudio y antología. Madrid: Universidad Complutense de Madrid, 25-77.

Oti Ríos, Francisco (2022): Alicerces teatrais en Galiza: unha achega de fontes, fundamentos e feitos (1952-1975). Pontevedra: Invasoras.

Pascual, Roberto (2015): “La teoría teatral de Rafael Dieste en el exilio”. En I. López Silva & E. R. Ruibal (eds.): El teatro gallego en el exilio republicano de 1939. Sevilla: Renacimiento, 187‑92.

Pérez Rodríguez, Luís (1991): Breve historia do teatro galego na Arxentina. A Coruña: Cadernos da Escola Dramática Galega n.º 89.

Pérez Rodríguez, Luís (1996): “Perfil biográfico de Ramón de Valenzuela”. En R. de Valenzuela Otero: As bágoas do temo. Sada: Ediciós do Castro, 9‑24.

Pérez Rodríguez, Luís (2007): “A escena galega no exterior: o teatro do exilio e da emigración no Río da Prata”. En X. M. Núñez Seixas e P. Cagiao Vila (eds.): O exilio galego de 1936. Política, sociedade, itinerarios (CD ROM). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 1345-1371.

Rei Castro, Micaela (2023): “O pensamento teatral de Luís Seoane desde unha olhada interartística”. Revista Galega de Filoloxía 24, 119‑31.

Roca, Cora (2013): Saulo Benavente. Escritos sobre escenografía. Buenos Aires: Inteatro.

R.S.P. [= Ramón Suárez Picallo] (1960): “O casamento do latoneiro”. Lugo. Voceiro do Centro Lucense de Bos Aires 209, novembro de 1960.

Tato Fontaíña, Laura (1999): Historia do teatro galego. Das orixes a 1936. Vigo: A Nosa Terra.

Tato Fontaíña, Laura (2017): “O proxecto das Irmandades da Fala para a modernización do teatro”. En H. Monteagudo (ed.): No tempo das Irmandades: fala, escrita e prelos. A Coruña: Real Academia Galega, 119‑42.

Tato Fontaíña, Laura (2019): “Os coros e o teatro”. En Luís Costa Vázquez & Inmaculada López Silva (eds.): Son de Galicia. Os coros galegos. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 45‑62.

Tato Fontaíña, Laura (2021): “O teatro en Grial. Revista galega de cultura durante a ditadura (1963-1975)”. Signum. Revista da ABREM 22, 196-224.

Tato Fontaíña, Laura (2022): “Máis textos dramáticos de Ramón Otero Pedrayo”. Madrygal 25, 245‑60. https://dx.doi.org/10.5209/madr.90534.

Valenzuela Otero, Ramón de (1959): “Necesidade de fomentar o teatro galego”. En Primeiro Congreso da Emigración Galega. Buenos Aires: Editorial Nós, 156‑7.

Vázquez, Graciana (coord.) (2004): Una historia que no cesa. De los centros provinciales al Centro Galicia de Buenos Aires. Santiago de Compostela: Dirección Xeral de Promoción Cultural.

Vieites, M. F. (coord.) (2007): 125 anos de teatro en galego. No aniversario da estrea de A fonte do xuramento. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.

Vilanova, Alberto (1966): Los gallegos en la Argentina, vol. 2. Buenos Aires: Ediciones Galicia.

Villalaín, Damián (2015): “La obra dramática de Eduardo Blanco Amor. Entre la emigración y el exilio”. En I. López Silva & E. R. Ruibal (eds.): El teatro gallego en el exilio republicano de 1939. Sevilla: Renacimiento, 108-129.

Villaverde, M. V. (2007): “O teatro do exilio e da emigración: Galicia en escena”. En X. M. Núñez Seixas & P. Cagiao Vila (eds.): O exilio galego de 1936. Política, sociedade, itinerarios (CD ROM). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 1417‑21.