Contenido principal del artículo

Xaquín Núñez Sabarís
Universidade do Minho
Portugal
https://orcid.org/0000-0001-5311-742X
Eunice Ribeiro
Universidade do Minho
Portugal
https://orcid.org/0000-0003-2199-5265
Vol. 28 (2022), Monográfico: Últimos avances en el estudio del retrato literario / Coordinadora: Amparo de Juan Bolufer (U. Santiago de Compostela).
DOI: https://doi.org/10.15304/moenia.id8376
Recibido: 04-04-2022 Aceptado: 04-10-2022 Publicado: 24-02-2023
Derechos de autoría Cómo citar

Resumen

Este trabajo tiene por finalidad analizar la representación del monstruo y su materialización en narrativas (literarias y fílmicas) contemporáneas. Se partirá de las aproximaciones teóricas acerca de la figura del monstruo en las sociedades occidentales, desde un punto de vista filosófico y literario. En el contexto de las obras seleccionadas juega también un papel importante la máscara, ya sea explícita, ya metafórica, como una ocultación o revelación de la identidad, imprescindible para la intriga que se crea en la narrativa de suspense.


Se analizarán, consecuentemente, creaciones literarias y audiovisuales, ambientados en Galicia y/o de creación gallega. Esta circunstancia permitirá abordar, como hipótesis de trabajo, la incidencia del factor espacial, cultural y etnográfico, en la configuración de los relatos, y, consecuentemente, su contribución a la caracterización de terror, esotérica, o mítico-mágicas de las diferentes narraciones estudiadas.

Citado por

Detalles del artículo

Referencias

Aldrovandi, Ulisse (1642): Monstrorum historia. Cum paralipomenis historiae omnium animalium. Bologna: N. Tebaldini.

Bessa-Luís, Agustina & Graça Morais (2007): As Metamorfoses. Lisboa: Dom Quixote.

Caldas, Manuel DE CASTRO (1987): A Figura e o Corpo: O regime da figura nos «monstros» de Picasso, 1925-1932. Lisboa: Imprensa Nacional / Casa da Moeda.

Cancela, H. G. (2020): A humanidade dos monstros. Lisboa: Relógio D’Água.

Cortizo, Fernando (director) (2012): O Apóstolo [película]. Artefacto Producciones.

Courtine, Jean-Jacques & Claudine HAROCHE (s.f.): História do Rosto - Exprimir e calar as suas emoções (do século xvi ao início do século xix). Tr. de A. Moura. Lisboa: Teorema.

De Man, Paul (1979): “Autobiography as De-facement”. MLN - Comparative Literature 94/5, 919-30.

Eco, Umberto (dir.) (2007): História do feio. Tr. de A. Maia da Rocha. Difel.

Feijoo, Pedro (2019): Un lume azul. Vigo: Xerais.

Foucault, Michel (1991): As palavras e as coisas. Lisboa: Edições 70.

Gil, José (2006): Monstros. Tr. de J. L. Luna. Lisboa: Relógio D’Água.

González Millán, Xoán (1996): A narrativa galega actual (1975-1984). Unha historia social. Vigo: Xerais.

Homero (2003): Odisseia. Tr. de Frederico Lourenço. Lisboa: Cotovia.

Huete, Cristina (2020): “La Galicia negra, escenario mundial de series”. El País. 16 de abril, https://elpais.com/television/2020-04-15/la-galicia-negra-escenario-mundial-de-series.html [consulta 30/3/2022].

Jaber Martínez, Ghaleb et al. (directores) (2018). O sabor das margaridas [serie de televisión]. España: CRTVG, CTV.

Kappler, Claire (1980): Monstres, démons et merveilles à la fin du Moyen âge. Paris: Payot.

Lascault, Gilbert (1973): Le Monstre dans l’art occidental (un problème esthétique). Paris: Klincksieck.

Lycosthenes, Conrad (1557): Prodigiorumac ostentorum chronicon. Basel: Heinrich Petri.

Manguel, Alberto (2003): Leer imágenes – una historia privada del arte. Tr. C. J. Restrepo. Madrid: Alianza Editorial.

Manguel, Alberto (2019): Monstros fabulosos: Drácula, Alice, Super-homem e outros amigos literários. Lisboa: Tinta da China.

Mikkonen, Kai (1996): “Theories of metamorphosis: from metatrope to textual revision”. Style 30/2, 309-40.

Morais, Xosé et al. (directores) (2020): Néboa [serie de televisión]. España: RTVE / Voz Audiovisual

Núñez Sabarís, Xaquín (2020): Cartografías da novela galega contemporánea. Vigo: Galaxia.

Patiño, Lois (director) (2020): Lúa vermella [película]. España: Zeitun Films / Amanita Films.

Piatti, Bárbara (2017): “Literary cartography: mapping as method”. En A. Engberg-Pedersen (ed.): Literature and Cartography. Theories, Histories, Genres. Cambridge, MA / London: The MIT Press, 45-72.

Portabales, Arantza (2019): Beleza vermella. Vigo: Galaxia.

Portabales, Arantza (2021): A vida secreta de Úrsula Bas. Vigo: Galaxia.

Prado, Miguelanxo (2020): O pacto do Letargo: o tríscele roubado. Pontevedra: Retranca Editora.

Ribeiro, Eunice (2008): “Poéticas do Retrato: O desgaste das imagens”. Diacrítica 22/3: 265-322.

Roas, David (2016): Tras los límites de lo real. Una definición de lo fantástico. Madrid: Páginas de Espuma.

Sánchez Mesa, Domingo & Jan Baetens (2017): “La literatura en expansión: intermedialidad y transmedialidad en el cruce entre la literatura comparada, los estudios culturales y los new media studies”. Tropelías. Revista de la Literatura y Literatura Comparada 27, 6-27.

Scolari, Carlos Alberto (2013): Narrativas transmedia: Cuando todos los medios cuentan. Barcelona: Deusto Ediciones.

Toro, Suso DE (2002): Trece badaladas. Vigo: Xerais.

Toucedo, Diana (directora) (2017): Trinta lumes [película]. España: Lasoga Films.

Tucherman, Ieda (2012): Breve história do corpo e de seus monstros Lisboa: Vega [3.ª ed.].

Vilavedra, Dolores (2010): A narrativa galega na fin de século. Unha ollada crítica dende 2010. Vigo: Galaxia.

Villar, Domingo (2019): O último barco. Vigo: Galaxia.

Villaverde, Xavier (director) (2003): Trece campanadas [película]. España: Tornasol Films / Continental / Castelao Productions / Ensueño Films.

Vizoso, Sonia (2019): “El milagro del ‘thriller’ gallego que nadie quería y que triunfó en Netflix”. El País, 8 de diciembre. https://elpais.com/cultura/2019/12/06/television/1575641850_170507.html. [consulta 30/3/2022].

Webster Ayuso, Julia (2021): “Galician noir: how a rainy corner of Spain spawned a new TV genre”. The Guardian. 3 de marzo. https://www.theguardian.com/world/2021/mar/03/galician-noir-how-a-rainy. [consulta 30/3/2022].