CRISE E MODELO DE FINANCIAMENTO AUTONÓMICO 2009: LECCIÓNS PARA O FUTURO

Abstract

A crise económica transformouse en España nunha crise fiscal. A crise

supuxo un agudo problema de suficiencia, un notable desafío á estabilidade financeira e

un acicate claro ao exercicio da autonomía tributaria. E, especialmente, puxo en primeiro

plano a discusión sobre o nivel desexable de equidade entre gobernos rexionais (máis

igualdade ou menos?) ao tempo que as preferencias rexionais diverxían máis aínda. A

próxima revisión do sistema debería aclarar o grao de nivelación aplicable, se se nivelan

as capacidades tributarias ou tamén as necesidades, que facer co principio de ordinalidade

e como transitar dende a situación actual ao novo modelo. Supoñendo a neutralidade

financeira vertical, formulamos dous modelos: o primeiro, de máxima equidade

(nivelación total de capacidades e necesidades); o segundo, con ordinalidade (nivelación

parcial). Efectúanse outras propostas complementarias para garantir mellor o tratamento

técnico independente e a transparencia no modelo. Tamén se efectúan algunhas reflexións

sobre como mellorar a autonomía tributaria das comunidades, discutindo a posibilidade

de descentralizar máis o IRPF ou de crear un IVE de decisión colectiva polas rexións.