https://revistas.usc.gal/index.php/semata/issue/feed Sémata: Ciencias Sociais e Humanidades 2023-04-21T10:37:15+02:00 Xosé M. Núñez Seixas revista.semata@usc.es Open Journal Systems <p><em>Sémata </em>é unha revista interdisciplinar editada pola Facultade de Xeografía e Historia da Universidade de Santiago de Compostela dende 1988. Ten periodicidade anual, e publica traballos orixinais de investigación sobre calquera das especialidades relativas ao eido das Ciencias Sociais e das Humanidades. <br>A revista está indexada nas seguintes bases de datos: ERIH PLUS, PASCAL, Fuente Académica Plus, CIRBIC, DIALNET, DICE, LATINDEX, ISOC, Modernitas Citas, REBIUN, RESH, Ulrich’s Directory, MIAR, <a href="https://www.redib.org/recursos/Serials/Record/oai_revista1522-semata-ciencias-sociais-humanidades">REDIB</a>.<br>O portal dixital de<em> Sémata </em>publícase en galego, español e inglés. As linguas de publicación son galego, portugués e español.</p> https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8801 TERRITORIO E LUGAR EN CÉSAR PORTELA (1970-2001): DA REMODELACIÓN ANÁLOGA AO REXIONALISMO CRÍTICO 2023-04-21T10:37:15+02:00 Santiago Rodríguez-Caramés s.rodriguez.carames@usc.es <p>Como figura fundamental para entender o desenvolvemento da arquitectura e o pensamento arquitectónico galegos no último terzo do século XX, a reflexión sobre o territorio en César Portela (Pontevedra, 1937) pode ser rastrexada ao longo de toda a súa carreira. En efecto, este período está caracterizado por un maior debate profesional e unha maior sensibilidade para dar respostas ás problemáticas concretas do país galego emanadas dos modelos de desenvolvemento máis lesivos co seu territorio. Dunha banda, abordarase a creación das novas institucións profesionais nos setenta ou a presenza de mestres como Rossi ou Bar Bóo como influencias nas posicións de Portela, a aplicación de conceptos como a «remodelación análoga» de Rossi ou de perspectivas analíticas e expresivas como a do rexionalismo crítico. Doutro lado, analizaranse diferentes modos da súa «arquitectura do territorio», desde os grandes formatos e a rehabilitación de amplos espazos até as prácticas de restitución do «lugar».</p> 2023-03-08T00:00:00+01:00 Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8800 LA CIUDAD COMO ESPACIO PARA LA NEUROSIS: EL CINE DE WOODY ALLEN Y LA SERIE "FLEABAG" (2016-2019) 2023-03-09T13:09:29+01:00 María Gil Martínez maria.gil.martinez0@usc.es <p>El presente artículo analizará las divergencias neuróticas que se camuflan en el espacio urbano de la ciudad fílmica contemporánea: aquellas rupturas sutiles que se relacionan con la vida en la urbe y que están vinculadas al malestar de la metrópolis hiperestimulante, que perviven en la ciudad posmoderna. Así, se aplicará un marco conceptual derivado de las propuestas de autores como Georg Simmel, Sigmund Freud, Michel Foucault, Gilles Deleuze y Felix Guattari sobre el trastorno y el psicoanálisis, para centrarnos en el estudio de dos casos concretos: por un lado, el cine del reconocido neurótico Woody Allen, muy relacionado con Nueva York, pero también con algunas capitales europeas. Por otro, la más reciente serie de televisión <em>Fleabag</em> (2016-2019), creada por Phoebe Waller-Bridge, ambientada en el Londres contemporáneo.</p> 2023-03-09T12:34:20+01:00 Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8837 FACER FALAR A ESPAZOS MUDOS: METODOLOXÍA ARQUEOLÓXICA PARA O ESTUDO DO CASO DO CASTELO DO FARO (COVELO, PONTEVEDRA) 2023-03-20T12:39:23+01:00 José Manuel Costa-García jm.costagarcia@usal.es Víctor Vicente García victor.vicente.garcia95@gmail.com Francisco Alonso Toucido franalonsotoucido@hotmail.com João Fonte joaofonte@gmail.com Carlos Otero Vilariño carlos.otero.vilarino@gmail.com Sara Díaz Jiménez s.diazjim@hotmail.com <p>Este traballo presenta os resultados preliminares da intervención arqueolóxica desenvolvida en 2022 no Castelo do Faro, o xacemento arqueolóxico situado a maior altitude da provincia de Pontevedra (1148 m s.n.m.). Este recinto fortificado non se caracteriza pola monumentalidade das súas estruturas arqueolóxicas ou pola abundancia de cultura material, factores que dificultan o seu encadre cronolóxico e que en boa medida se relacionan coa escasa potencia estratigráfica que adoitan presentar os cumios das montañas. Tal feito obriga ao desenvolvemento de metodoloxías que combinen diversas técnicas e ferramentas co fin de optimizar a obtención de información arqueolóxica relevante. Así, no marco deste proxecto explorouse o potencial e limitacións de varios métodos de teledetección e prospección xeofísica conxuntamente con aproximacións máis estendidas na disciplina, como as prospeccións artefactuais e por metalodetección, a escavación de sondaxes exploratorias ou a toma de mostras para datación absoluta por métodos físico-químicos (14C e OSL). A correcta adscrición crono-funcional deste sitio resulta relevante para avanzar no coñecemento das paisaxes arqueolóxicas de alta montaña en Galicia.</p> 2023-03-08T14:16:45+01:00 Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8763 INTERSECCIONALIDADE E MUDANÇAS CLIMÁTICAS: UM ESTADO DA ARTE SOBRE O RACISMO AMBIENTAL NO BRASIL E SEUS OUTROS 2023-03-08T14:28:53+01:00 Bruno Monteiro Duarte bruno.duarte@ufv.br Nathália Thais Cosmo da Silva nathalia.thais@ufv.br Ivonete da Silva Lopes ivonete.silva@ufv.br <p>O presente artigo busca explorar o potencial da interseccionalidade como ferramenta analítica para a compreensão das atuais dimensões das mudanças climáticas. Traz resultados do estado da arte acerca da interface dos temas racismo ambiental e suas interseccionalidades em obras nacionais e internacionais que abordam os efeitos das mudanças climáticas. A pesquisa foi feita nas plataformas SciELo, Scopus e Latindex, no período entre 2012 e 2021, na qual selecionou-se um total de quinze trabalhos classificados como elegíveis para a presente análise. Concluiu-se que nos últimos anos está crescendo o número de trabalhos, no entanto ainda existem muitas lacunas, principalmente em pesquisas sobre o contexto brasileiro, que tendem a não reconhecer as peculiaridades das relações dos diferentes sujeitos e grupos sociais com as mudanças climáticas. Assim sendo, a ausência de pesquisas científicas em torno dessa temática impossibilita a construção de ferramentas capazes de analisar a complexidade das injustiças presentes na sociedade brasileira.</p> 2023-03-08T14:16:45+01:00 Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8677 PRODUCCIÓN DE LUGARES HEGEMÓNICOS EN LA INDUSTRIA MUSICAL. LA MÚSICA COMO GENERADORA DE SUSTRATO ONTOLÓGICO EN LA POSMODERNIDAD 2023-03-08T14:29:01+01:00 Rebeca Baceiredo Pérez rbaceiredo@gmail.com <p>Se intenta establecer el papel de la música dentro de la cultura como factor de producción de subjetivación. Se analiza el concepto de cultura en su evolución, desde las concepciones etnográficas esencialistas hasta las posiciones materialistas, que, tras la crítica marxista, incorpora la teoría de la agencia. Finalmente, con la ayuda de los estudios latinoamericanos, se entiende el proceso cultural como una modulación especializada en la transmisión de la estructura social, y la producción musical contemporánea como el fetiche que asegura la ilusión de los valores dominantes. Además, incorporando los análisis sociológicos musicales contemporáneos realizados en el mundo anglosajón, se expone que serviría para producir un sustrato ontológico para el yo fragmentado de una posmodernidad que, en realidad, no ha querido superar la metafísica tradicional.</p> 2023-03-08T14:16:45+01:00 Copyright (c) https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8803 XORNADAS DE INVESTIGACIÓN PREDOUTORAL DO DEPARTAMENTO DE HISTORIA DA ARTE: REFLEXIÓNS SOBRE UNHA PRIMEIRA EXPERIENCIA 2023-03-08T14:28:31+01:00 Laura Calvo Gens l.calvo.gens@usc.es Abraham Cea Núñez abrahamroberto.cea.nunez@usc.es Javier Gándara Feijóo javier.gandara.feijoo@usc.es María Gil Martínez maria.gil.martinez0@usc.es Sergio Meijide Casas sergio.meijide.casas@usc.es Sara Moure López saramoure.lopez@usc.es Guillermo Rodríguez Alonso guille.rodriguez@usc.es Santiago Rodríguez-Caramés s.rodriguez.carames@usc.es Daniel Lucas Teijeiro Mosquera daniellucas.teijeiro.mosquera@usc.es 2023-03-08T14:16:45+01:00 Copyright (c) 2022 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8034 Bessompierre (2020). "La amistad de Guy Debord, rápida como una carga de caballería ligera". Madrid: Antonio Machado (Col. Acuarela libros), 123 págs., ISBN 978-84-7774-349-1 2023-03-08T14:29:08+01:00 Abraham Roberto Cea Núñez abrahamrobertocea@gmail.com 2023-03-08T14:16:45+01:00 Copyright (c) 2022 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/7988 Luis Miguel Pedrero Esteban y José María García Lastra-Núñez (eds.) (2019). "La transformación digital de la radio. Diez claves para su comprensión profesional y académica". Valencia: Tirant Humanidades, 307 páginas, ISBN: 978-84-17973-26-1 2023-03-08T14:29:15+01:00 José Antonio Abreu Colombri abreucolombri@gmail.com <p>Reseña de libro. Tema: ciencias sociales y comunicación. Subtema: radio y modelos comunicativos en España</p> 2023-03-08T14:16:45+01:00 Copyright (c) 2022 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8032 Rodríguez Rodríguez, X. e Felpeto Carballeira, X. M. (coords.) (2020). "Cabreiros, 15 anos de dinamización Comunitaria. Olladas e recursos interxeneracionais no rural". Santiago de Compostela: Andavira Editora, ISBN 978-84-123245-9-4l. 2023-03-08T14:28:16+01:00 David García Romero d.garcia.romero@usc.es 2023-03-08T14:16:46+01:00 Copyright (c) 2022 Universidade de Santiago de Compostela https://revistas.usc.gal/index.php/semata/article/view/8920 Velasco, Luis (2022). «Fascismo de Ultramar. El falangismo español en el Río de la Plata (1936-1943)». Buenos Aires: Biblós, 258 páginas, ISBN: 978-987-814-128-2 2023-03-13T18:15:25+01:00 Adrián Martínez Garrido adrian.martinez.garrido@uvigo.es <p>Reseña de: Velasco, Luis (2022). <em>Fascismo de Ultramar. El falangismo español en el Río de la Plata (1936-1943)</em>. Buenos Aires: Biblós, 258 páginas, ISBN: 978-987-814-128-2</p> 2023-03-08T14:16:46+01:00 Copyright (c) 2023 Universidade de Santiago de Compostela